Als je elektronische muziek produceert ben je de term “sidechain” vast al wel eens tegen gekomen. Sidechaining is namelijk een van de meest gebruikte technieken door producers. Maar wat is een sidechain precies, en hoe gebruik je het? Dat wil ik je uitleggen in deze blog!
Als je net bent begonnen met het muziek productie kan sidechaining wat lastiger zijn om te begrijpen. Echter gaan je tracks ontzettend veel beter klinken wanneer je het concept begrijpt en goed toe kunt passen. Laten we dus snel beginnen. 🙂
Inhoudsopgave
Wat is een sidechain precies?
Sidechain is een techniek waarmee je de audio op je ene spoor door middel van de audio van een ander spoor kunt manipuleren. Verschillende geluidseffecten zoals compressors, filters en EQ’s kunnen een sidechain functionaliteit hebben. Wanneer je de sidechain functionaliteit activeert gaat het effect reageren op een inkomend signaal. De audio van het spoor waarop het effect staat krijgt hierdoor beweging.
De meest gebruikte vorm van sidechaining is ‘sidechain compressie’, ook wel “ducking” genoemd. In dit geval plaats je een compressor op een spoor (vaak een bass) en sidechain je deze met een percussief spoor (vaak de kick). Zodra de kick speelt activeert de compressor, waardoor het volume van de bass naar beneden gedrukt wordt.
Op deze manier zorg je dat de bass automatisch ruimte voor de kick maakt. Dit is handig omdat de lage frequenties van de kick en de bass elkaar nogal in de weg kunnen zitten. Door sidechain compressie toe te passen voorkom je dat er faseproblemen ontstaan. Het gevolg is dat je mix een stuk stabieler klinkt in de lage frequenties.
Daarnaast creëert sidechaining op deze manier het zogenaamde pumping effect. Je track krijgt meer ritme en groove. Je kunt in principe elk element in je track laten ducken door de kick. Dit hoor je terug in heel veel elektronische muziek, maar ook in andere muziekstijlen.
Een voorbeeld is de track Kitty Kitty van De Staat. Vanaf 4:32 hoor je geluid van een menigte. Zodra de kick begint te spelen hoor je heel overdreven dit zogenaamde pumping effect! Sidechaining wordt hier gebruikt als een vet stijlelement.
Hoe pas je sidechain compressie toe?
Om te beginnen heb je twee sporen nodig. In dit voorbeeld blijven we even bij een bass spoor en een kick spoor. We willen de bass sidechainen met de kick. Dit betekend dus dat we met het audiosignaal van de kick een compressor gaat triggeren die het audiosignaal van de bass beïnvloed.
Als eerste plaats je een compressor op het bass kanaal. Het maakt niet heel veel uit welke compressor je hiervoor gebruikt, zolang deze maar sidechain functionaliteit. De standaard compressor in Ableton bijvoorbeeld. Om de sidechain opties te vinden klik je hiervoor op het naar beneden wijzende pijltje in de linker bovenhoek.
Vervolgens activeer je de knop “Sidechain”, en activeer je het kick spoor onder “Audio from”. Je kunt zelf kiezen of je de het kick signaal Post FX als trigger gebruikt, Pre FX of post mixer. Bij Pre FX reageert de kick op het initiële droge audio signaal. Post FX zorgt dat eventuele effecten op het kick signaal zoals een delay de compressor ook triggeren. Post Mixer neemt naast de effecten ook nog het volume van de uiteindelijk audio mee. Dit heeft invloed op hoe heftig de compressor reageert op het kick signaal.
Als laatste stap verlaag je de Threshold totdat je ziet dat de compressor aanslaat. Zorg wel dat je tijdens deze stap de kick afspeelt, anders gebeurt er natuurlijk niks. Vervolgens stel je de Threshold, Ratio, Attack en Release in totdat de sidechain klinkt zoals je wilt. Hier zijn helaas geen vaste settings voor omdat het puur van jouw smaak en stijlkeuze afhangt.
Meestal wil je een snelle attack zodat de compressor zo snel mogelijk reageert op het inkomende signaal. De release kun je instellen aan de hand van de lengte van je kick. Persoonlijk vind ik het vet klinken als de kick en bass één instrument lijken, maar misschien hoe jij wel van het overdreven pumping effect.
Natuurlijk heeft elke compressor zijn eigen extra sidechain functies. Zo heeft de standaard Ableton compressor een EQ sectie, waarin je kunt instellen op welke frequenties van het inkomende audio signaal de compressor moet reageren.
Andere manieren om audio te ducken
Naast het gebruiken van een sidechain compressie zijn er ook andere manieren om audio te laten ducken.
Je kunt je sidechain curve bijvoorbeeld zelf intekenen met automation. Je plaatst simpelweg een gain plugin op het spoor wat je wilt ducken en automate de gain. Het voordeel hiervan is dat je super veel controle hebt over de curve van het duck effect. Echter moet je de automation wel steeds handmatig aanpassen als je het toch net iets ander wilt. De resultaten kunnen beter zijn, maar het kost ook veel werk.
Mijn favoriete manier om audio te ducken is door gebruik te maken van volume shapers. In deze tools kun je je gewenste curve tekenen net als bij automation. Vervolgens kun je kiezen of je deze laat loopen als een LFO, of laat triggeren door een ander audiosignaal.
Het voordeel van volume shapers ten opzichte van sidechain compressie is dat je veel meer controle over je curve hebt. Daarnaast kunnen volume shapers nog net iets sneller reageren op een inkomend signaal waardoor ze nog net iets cleaner zijn.
Mijn lievelings volume shaper is ‘Duck‘ van ‘Devious Machines’. Deze plugin kan zelfs de waveform van je trigger kanaal weergeven zodat je aan de hand daarvan de perfect curve kunt tekenen! Ook geeft de plugin je mogelijkheden om lage en hoge frequenties in verschillende mate te laten ducken. Super nice!
Een handige techniek bij het gebruik van FX
Als laatste wil ik nog even aankaarten hoe sidechaining handig kan zijn bij het gebruik van effecten. Effecten zijn erg leuk, maar ze kunnen er ook voor zorgen dat je originele signaal helemaal ondersneeuwt. Het gevolg is dat dit element niet meer goed naar voren komt in de mix.
Sidechaining is de ideale oplossing om je geluid uit de mix te laten poppen terwijl je het alsnog helemaal onderdompelt in delays, reverbs etc. Volg daarvoor deze stappen:
- Maak een send kanaal aan en stuur je droge signaal daar naartoe.
- Zet op dit send kanaal een of meerdere FX en pas het aan totdat je het gewenste effect hebt bereikt.
- Zet vervolgens achter deze effecten chain een compressor
- Sidechain deze compressor met het oorspronkelijke droge audio spoor, en stel in naar smaak.
- Nu worden de effecten geduckt wanneer je oorspronkelijke signaal speelt en is je geluid niet meer ondergesneeuwd! 🙂
Zo zijn er nog genoeg andere dingen te bedenken hoe je creatief om kunt gaan met sidechaining. Hopelijk heb je iets gehad aan deze uitleg en worden je mixes weer een stukje beter!