Muziek maken met samples – Alle belangrijke termen op een rij

Gemiddelde leestijd: 17 minuten

Sampling is een van de meest populaire technieken tijdens het produceren van muziek. Online zijn er oneindig veel sample packs te vinden die allemaal hun eigen unieke sound kunnen geven aan jouw tracks. Maar hoe vindt je nu de perfecte samples in dit grote aanbod?

In dit artikel wil ik je alle belangrijke termen uitleggen die je kunt tegenkomen tijdens deze zoektocht. Hierdoor weet je beter waarop je je zoekopdrachten kunt filteren, zodat het vinden van de juiste samples makkelijker wordt.

Door deze termen te leren kun je veel tijd besparen. Zo heb je veel meer tijd over om bezig te gaan met daadwerkelijk muziek produceren. Laten we dus snel beginnen!

Een curator die samples zoekt voor zijn muziek.

Ambient

Ambients zijn achtergrond lagen die een bepaalde sfeer toevoegen aan je track. Dit kunnen interessante synth pads zijn, maar ook opnames van de natuur. Ambients zorgen dat je muziek in een bepaalde wereld wordt geplaatst.

Bass

Een bass sample is een sample waarbij de nadruk ligt op lage frequenties. Denk bijvoorbeeld aan samples van een basgitaar, synthesizer of ander laag instrument.

Bit depth

Bit depth zegt iets over de kwaliteit van een geluid of sample. Hoe lager een de bit depth is, hoe minder gedetaileerd en nauwkeurig het geluid is. Veel voorkomende bit depth waarden zijn 8, 16, 24 of 32 bit.

Muziek in games (gameboy tijdperk) was vroeger bijvoorbeeld 8 bit. Je hoort goed hoe weinig details deze muziek bevat in vergelijking met hedendaagse muziek. 8 bit klinkt daarnaast een stuk meer distorted.

Aan de andere kant nemen samples of geluiden van 32 bit veel meer opslag ruimte in beslag. Tegenwoordig kunnen de meeste music production laptops dit prima aan, maar het is wel iets wat je in je achterhoofd moet houden. In de meeste gevallen zijn samples 16 of 24 bit, wat een mooie middenweg is.

Crash

Met crash wordt in de meeste gevallen verwezen naar een crash cymbal. Crash kan in de wereld van sampling echter ook refereren naar ander soort samples die dezelfde functie hebben als een crash cymbal. Niet elke crash sample is dus per definitie een drum geluid.

Crash samples zijn perfect voor het maken van een impact, of om transities aan te geven tussen de verschillende delen in je muziek.

Curator

Iemand die sample packs maakt wordt ook wel een curator genoemd. Curators zijn gespecialiseerd om samples te zoeken die goed bij elkaar passen. Het kan erg handig zijn om in beeld te krijgen welke curators sample packs maken die jij tof vindt. Zo weet je dat je meestal wel goed zit bij deze curators.

Bekende curators zijn bijvoorbeeld KSHMR, Oliver en Zenhisr, maar elk genre heeft zijn eigen top curators.

DAW

Een DAW, ook wel Digital Audio Workstation, is de software waarmee je muziek produceert. Veelgebruikte DAW’s zijn Ableton Live, FL studio, Logic Pro en Bitwig.

Downlifter (ook wel dive genoemd)

Een downlifter is een transitie effect. Deze samples worden vaak gebruikt om het einde van een gedeelte aan te geven. De lengte van een downlifter kan verschillen van een paar beats/tellen tot meerdere bars/maten. Downlifters zijn het tegenovergestelde van een Risers. Waarbij risers de toonhoogte steeds hoogte wordt, gaat bij downlifters de toonhoogte juist omlaag. Hierdoor vormen ze een ideale overgang naar een minder energiek gedeelte in je muziek.

Drone

Een drone sample is een beetje hetzelfde als een ambient. Ze worden gebruikt om een sfeer neer te zetten. Drones klinken echter iets aggressiever en onheilspellender. Ze blijven vaak gedurende de hele tijd op dezelfde toonhoogte hangen.

Dry

Wanneer een sample dry is, betekend dit dat er geen extra effecten aan toegevoegd zijn. Het bronbestand is dus nog onaangetast. Dit geeft je veel mogelijkheden om je eigen bewerking toe te voegen.

Foley

Foley is een veelgebruikte techniek in de filmwereld. Het zijn achteraf opgenomen geluidseffecten die ze tijdens het filmen op de set niet goed op kunnen nemen. Denk bijvoorbeeld aan het geluid van voetstappen, dichtslaande deuren of zelfs het breken van botten! Natuurlijk breken ze niet echt botten tijdens het opnemen van foley, maar ze proberen het geluid zo goed mogelijk na te bootsen.

In de muziekwereld wordt ook veel gebruik gemaakt van foley. Foley samples zijn opnames van echte geluidsbronnen, zoals het openen van een blikje frisdrank, speelgoed, het slaan op een tafel of wat je maar kunt bedenken. Ze voegen een interessante, en vooral natuurlijke textuur toe aan muziek.

Je kunt foley gebruiken als een extra laag voor je samples, maar sommige artiesten gebruiken foley samples zelfs als belangrijkste drumsamples. Ook kun je foley samples vinden die een hele ambience neerzetten, zoals opnames van wind en vogels in een park. Je eigen creativiteit is de enige beperking!

FX

FX is een afkorting voor effects. Sample effects zijn niet muzikale geluidsfragmenten die je kunt gebruiken om accenten of transities toe te voegen aan je muziek. Denk aan noise en impacts.

Hat / OH / CH

Hat is de meest gebruikte term voor hi-hats. In de breedste zin van het woord zijn dit percussieve samples die voornamelijk hoge frequenties bevatten. Hats zijn een van de meest gebruikte elementen om groove toe te voegen aan je beats.

Hats kunnen Open of closed zijn. Open Hat (OH) samples geven een langer geluid, terwijl Closed Hats (CH) korter en scherper klinken. Een open hat kun je gebruiken om accenten toe te voegen. Closed hats zijn geschikt voor snellere ritmes.

Lead

Lead samples zijn samples die gemaakt zijn om op de voorgrond te treden. Ze zijn vaak mono en actief in de mid frequenties. Ook zijn ze vaak helder waardoor ze lekker uit de muziek knallen. Eigenlijk hetzelfde dus als lead vocalen of gitaar solo’s, maar dan vaak gemaakt op een synthesizer.

Loop

Een loop is een sample die continu herhaald wordt. Loop komen in veel verschillende vormen voor. Zo heb je hi-hat loops, percussie loops, bass loops, lead loops, en nog veel meer.

Loops kun je heel veelzijdig gebruiken. Zo kunnen ze net even een extra interessante laag toevoegen aan je muziek of zelfs het middelpunt zijn van je track. Je kunt loops opknippen en omgooien om zo nieuwe creatieve ideeën te krijgen.

MIDI

MIDI, ook wel Musical Instrument Digital Interface, zorgt ervoor dat computers kunnen communiceren met instrumenten. Door middel van MIDI weet je computer precies op welke toonhoogte, velocity en hoe lang hij een sample of digitaal instrument moet laten klinken.

Mono

Samples kunnen mono of stereo zijn. Wanneer een sample stereo is bevat de sample 2 kanalen: één voor de linker speaker en één voor de rechter speaker. Als een sample mono is, zijn deze kanalen precies gelijk. Op zowel de rechter als de linker speaker wordt exact dezelfde geluidsgolf afgespeeld.

Mono samples zitten uit zichzelf dus strak in het midden. Als je stereo informatie wilt toevoegen aan zo’n sample , kun je dit doen door de sample te pannen of effecten als reverb en delay toe te voegen.

Oneshot

Oneshot is eigenlijk het tegenovergestelde van een loop. Bij een oneshot wordt er een enkele geluidssample afgespeeld. Denk bijvoorbeeld aan één kick, snare of crash.

Oneshots zijn handig wanneer je zonder gedoe zelf ritmes wilt maken van een bepaalde sample. Je load ze simpelweg in een sampler en je kunt je ritme via MIDI inspelen.

Pad

Een pad is een langgerekt akkoord of noot die vaak afkomstig is uit een synthesizer. Pads kunnen gebruikt worden om een ambience neer te zetten voor je track. Hierdoor creëer je diepte. Ook kun je ze inzetten wanneer de onderdelen in je track nog te weinig één geheel klinken. Pads hebben de eigenschap om deze onderdelen aan elkaar te lijmen

Percussion

Percussion zijn ritmische elementen die naast de standaard drums groove kunnen toevoegen aan je track. Denk aan bongo’s, cowbell en claves.

Pitch en pitch shift

De pitch is de toonhoogte van de sample. Deze staat vaak achter samples in de vorm van de letters A t/m G. Achter de letters kunnen daarnaast ook nog een ‘#’ of een ‘b’ staan. Dit betekend dat de toonhoogte met een halve toon verhoogt of verlaagt is.

Het is belangrijk dat je samples kiest die passen in de toonsoort van je song. Wanneer je een sample vindt die je graag wilt gebruiken, maar niet in de juiste toonhoogte staat, kun je de sample pitch shiften.

Pitch shift is het algoritme waarmee je de toonhoogte van een sample handmatig kunt instellen. Deze functie vindt je op verschillende plekken, zoals bijvoorbeeld in de sample clip, sampler of een audio effect zoals de frequency shifter.

Playlist

Een playlist is een een lijst waarin allemaal samples staan van een bepaalde samplepack. Eigenlijk precies zoals een playlist op Spotify, maar dan met enkele samples.

Plugin

Plugins zijn kleine individuele software programma’s die je kunt laden in je DAW. Denk bijvoorbeeld aan synthesizers, audio effecten of andere instrumenten. Ze komen voor in de extensies VST, AU en AAX. Welke extensie je nodig hebt hangt af van je laptop, en welke DAW je gebruikt.

Preset

Een preset is een al geprogrammeerde setting van een plugin. Denk bijvoorbeeld aan een synthesizer. Hierin zitten al bepaalde geluiden zonder dat je deze ooit zelf hebt hoeven te maken. Presets zijn handig om direct een startpunt te hebben om vanuit daar muziek te maken.

Ride

Een ride verwijst naar de ride cymbal op een drumstel. Dit is een langgerekte toon die vooral informatie in de hoge frequenties bevat. Rides zijn super handig om ruimte in het frequentiespectrum op te vullen. Een beetje zoals een pad, maar dan voor percussie in het hoog dus. Ook hier geld dat een ride niet perse een cymbal hoeft te zijn. Het kan ook een sample met een soortgelijke vibe zijn.

Riser

Een riser is bedoelt om spanning op te bouwen. Net als de downlifter is het een transitie effect. Je gebruikt risers om luisteraars voor te bereiden op een nieuw gedeelte in de muziek.

Risers kunnen bestaan uit enkel noise, maar ook uit een synth sound. Kenmerkend is dat de toonhoogte van een riser omhoog lijkt te gaan en zo energie opbouwt. Dit kan door de pitch langzaam geleidelijk te verhogen, of om een lowpass filter steeds verder open te zetten.

Royalties

Royalties is een belangrijk begrip om te leren. Het heeft te maken met de gebruiksrechten die je hebt over een sample. Wanneer je bijvoorbeeld een sample gebruikt waar je geen officiële toestemming voor hebt om te gebruiken, kan dit problemen opleveren.

Muziek en samples worden namelijk wettelijk beschermd door auteursrechten. Als je een sample zonder toestemming van de auteur gebruikt kan hij/zij eisen een gedeelte van de opbrengst te krijgen. Dit zijn royalties. Zorg dus dat je altijd zeker weet of je een sample mag gebruiken.

Royalty free

Op platformen zoals Splice kun je door middel van een abonnement samples royaltie free downloaden. Dit betekend simpelweg dat je de samples kunt gebruiken zonder dat het platform daar ooit royalties voor vraagt. Dit omdat je betaald voor een licentie.

Technisch gezien zijn deze samples nog steeds niet van jou, maar je krijgt er geen problemen mee als je ze gebruikt. Wel zo handig als je song net die ene wereldhit wordt.

Sample

Een sample is kortgezegd een geluidsfragment. Dit fragment kan komen uit een al bestaand muziekstuk, of het kan een opname zijn.

Sampling

Sampling is het proces waarin je een sample pakt uit een bestaand muziekstuk of eigen recording en deze bewerkt tot een nieuw idee. Het is groot geworden in hip-hop, maar tegenwoordig is het een van de meest gebruikte technieken in meerdere genres.

Sample pack

Een sample pack is een verzameling aan samples die bij elkaar gezocht zijn door een curator. De samples in een sample pack passen vaak goed bij elkaar of zijn gemaakt om te passen bij een specifiek genre.

Sampler

Een sampler is een instrument waarmee je samples kunt bewerken. Eigenlijk zorgt een sample dat je sample een instrument wordt die je vervolgens door middel van MIDI kunt bespelen.

Stab

Een stab is een kort en strak geluid, meestal een akkoord of iets anders melodieus. Je kunt deze stab met één noot op je keyboard bedienen. Stabs geven veel energie aan je track en klinken vaak erg helder. Een ander woord voor stab is ook wel ‘Hit’.

Stereo

Wanneer een sample stereo is betekend dit dat het twee kanalen aan informatie bevat. Een kanaal is voor de linker speaker, en de andere voor de rechter speaker. Omdat we twee verschillende geluidsgolven van verschillende kanten tegelijkertijd in onze oren krijgen kunnen onze oren dit omzetten in een stereo beleving.

Stereo samples klinken erg ruimtelijk en breed. Ten opzichte van mono samples kunnen zie iets minder in your face klinken.

Sub

Een sub sample bevat vooral frequenties in het extreem laag. Deze samples zijn meer bedoeld om te voelen in plaats van te horen.

Texture

De term texture wordt vaak gebruikt om aan te geven dat er een bepaald karakter aan het geluid zit. Vaak wordt texture ingezet om saaie sound net iets interessanter te maken. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van noise aan een geluid.

Foley samples kunnen goed gebruikt worden om een meer natuurlijke texture toe te voegen als laag.

Time stretch

Een time stretch algoritme helpt je om samples langer of korter te maken. Deze functie is erg handig wanneer je een loop hebt met een ander tempo dan je track. Door middel van time stretch kun je het BPM van de loop gelijk zetten op je eigen muziek.

Virtual instrument

Een virtueel instrument is een software instrument die werkt door middel van heel veel vooraf opgenomen samples. Op dit instrument kun je verschillende instrumenten zoals piano’s, blazers, strijkers en nog veel meer laden.

Van elk instrument zijn meerdere noten opgenomen en als samples toegevoegd. Hierdoor krijg je een natuurgetrouwe nabootsing van een echt instrument.

WAV

WAV is een bestandstype die gebruikt wordt voor het opslaan van geluid. Het verschil met MP3 is dat WAV bestand niet compressed zijn. Ze bevatten dus nog alle details van het originele geluid, en zijn van hogere kwaliteit.. Dit maakt ook dat WAV bestanden een stuk groter zijn om op te slaan dan MP3 bestanden.

Wet

Als een sample wet is, zijn er effecten toegevoegd aan de originele sample. Deze samples klinken in eerste instantie veel beter dan dry samples, maar ze zijn moeilijker om zelf nog te bewerken.